In deze editie van Goedemorgen Legal People neemt neurowetenschapper en slaapexpert Els van den Helm ons mee in de wereld van slaap. Het is vanzelfsprekend: slaap is essentieel voor zowel onze gezondheid als onze prestaties. Onvoldoende slaap kan zelfs leiden tot cognitieve beperkingen die vergelijkbaar zijn met dronkenschap. Uit het onderzoek en de ervaringen van Van den Helm bij verschillende organisaties blijkt dat betere slaap de prestaties aanzienlijk kan verbeteren en stress kan verminderen. 

Persoonlijke en professionele gezondheid 

De dynamiek van de huidige wereld dwingt iedereen om goed voor zichzelf te zorgen, waarbij slaap een cruciale factor is. Slaap heeft een enorme invloed op welzijn en prestaties, zowel op persoonlijk als professioneel vlak. De gemiddelde persoon heeft tussen de zeven en negen uur slaap nodig. Vermoedelijk functioneert maar één procent van de bevolking optimaal met 6 uur slaap. Om inzicht te krijgen in het slaaptekort van individuen introduceert Van der Helm de term sleep debt, waarmee individuen inzicht krijgen in hun slaapgewoonten en de gevolgen daarvan. Zoals gezegd is slaap essentieel voor onze gezondheid maar ook voor onze prestaties, en zodoende ook voor de prestaties van teams en organisaties. Van den Helm stelt dat slechte slaapgewoonten kunnen leiden tot verminderde cognitieve functies en verhoogde stress, wat uiteindelijk de productiviteit en effectiviteit van teams aantast. 

Risico’s van slaaptekort 

Slaaptekort heeft negatieve gevolgen voor besluitvorming. Een van de meest sprekende voorbeelden is de NASA Challenger-ramp, waarbij slechte beslissingen werden genomen door slaapgebrek. Het is belangrijk om slaap prioriteit te geven, omdat het de basis vormt voor prestaties en welzijn. Een tekort aan slaap kan leiden tot een verslechtering van zowel de mentale als fysieke gezondheid. Zo toont onderzoek aan dat mensen die onvoldoende slapen meer calorieën consumeren, minder geneigd zijn om te sporten en vatbaarder zijn voor stress. Slaaptekort leidt tot verminderde prestaties en kan zelfs het risico op een burn-out verhogen. Statistieken over de effecten van slaap op cognitieve prestaties laten zien dat mensen met een slaaptekort van acht uur functioneren op een niveau dat vergelijkbaar is met een bloedalcoholgehalte van 0,1%. 

Hoe kun je beter slapen? 

Voldoende rust bevordert creativiteit en probleemoplossend vermogen. Studies tonen aan dat cognitieve flexibiliteit en ethisch gedrag verbeteren na een goede nachtrust. Individueel kan de slaapkwaliteit worden verbeterd door een gunstige slaapomgeving te creëren, schermtijd voor het slapengaan te vermijden en een consistent slaapschema te ontwikkelen. Van den Helm benadrukt ook het belang van een powernap als een effectieve manier om slaaptekort te compenseren. Het stellen van duidelijke grenzen en het toepassen van ontspanningstechnieken, zoals meditatie, helpen eveneens om de slaap en algehele prestaties te verbeteren. Binnen organisaties hebben leidinggevenden hiertoe een belangrijke rol; een leidinggevende die zelf slecht slaapt en bijvoorbeeld nog heel laat e-mailt is niet alleen een minder goede leider, maar zorgt voor slechtere slaap bij andere leden van het team. Maak slaap en persoonlijke effectiviteit bespreekbaar in je team en zoek naar wat werkt voor je werknemers.

Benieuwd naar onze volgende GoedeMorgen Legal People? Meld je hier aan voor onze volgende online sessie.